TOP 15 pomocy do terapii ORM- ZABAWKI

Wydaje się zbyt banalne? Otóż uwierz mi, że przy pomocy klocków możesz na prawdę bardzo dużo wyćwiczyć z pacjentem. W tym przypadku ogranicza nas tylko nasza wyobraźnia. Najlepiej jeśli masz kilka rodzajów klocków: zwykłe, drewniane , klocki „wafle” , klocki LEGO itp.

Co można ćwiczyć przy pomocy klocków:

• wyobraźnię przestrzenną,
• koordynację wzrokowo-ruchową,
• małą motorykę,
• przyimki,
• kategoryzacje,
• sekwencje,
• naukę nowych słów (powtórz, a otrzymasz klocek itp.),
• analizę i syntezę wzrokową,
• pamięć.

Dokonując charakterystyki pomocy i zabawek, które sprawdzą się w terapii ORM, nie sposób nie wspomnieć o różnego rodzaju instrumentach muzycznych. Jak wiadomo zarówno dźwięk, jak i ludzka mowa mają bardzo wiele cech wspólnych, w tym:  tempo, artykulację, dynamikę, barwę, rytm, czy melodię. Ucząc dzieci mowy, jej cech możemy posiłkować się właśnie instrumentami muzycznymi.

Co można ćwiczyć przy pomocy instrumentów muzycznych?

• koordynację słowno-ruchową,
• percepcję słuchową,
• fonację i artykulację,
• słuch muzyczny,
• możemy je wykorzystać do ćwiczeń oddechowych,
• możemy je wykorzystać do ćwiczeń artykulacyjnych (wypowiadanie sylab, wyrazów, wyrażeń w określonym czasie muzycznym),
• płynność mowy,
• sekwencje słuchowe,
• pamięć i koncentrację.

Figurki zwierzątek to zdecydowanie must have każdego gabinetu logopedycznego. To zabawka uniwersalna, którą możemy wykorzystać na szereg rozmaitych sposobów. Takimi figurkami mogą bawić się już kilkumiesięczne maluszki przekładając je z rączki do rączki, wkładając do buzi, manipulując nimi. Sposób zabawy „zwierzątkami” ewoluuje wraz z wiekiem i rozwojem dziecka. Ze starszymi pacjentami możemy bawić się w naśladowanie odgłosów. Wykorzystując figurki można również zbudować fantastyczne zabawy tematyczne i narracyjne. Zwierzątka mogą zostać użyte także w zabawie „ciepło/zimno”, można je również wykorzystać w zabawach ćwiczących percepcję słuchową. Przykładem zabawy dla starszych dzieci jest odciskanie zwierzątek w masach plastycznych, a następnie odgadywanie jakie zwierzę zostawiło takie ślady. Pomysły na zabawy i ćwiczenia dla dzieci z ORM można mnożyć.

W terapii logopedycznej często wykorzystujemy materiały, które nie do końca kojarzą się z logopedią. Takim przykładem mogą być różnego rodzaju masy plastyczne. Najbezpieczniejsze są te wykonane z naturalnych składników, takich które mamy zawsze w domu i pod ręką. Zabawa masami plastycznymi daje dziecku przede wszystkim mnóstwo doznań sensorycznych. W zabawach oprócz samych mas możemy wykorzystać także: foremki, nożyki, wykrawaczki, wałki i inne tego typu narzędzia, które wzbogacą naszą zabawę.

Co można ćwiczyć przy pomocy mas plastycznych?

• wyobraźnię,
• koordynację wzrokowo-ruchową,
• małą motorykę, manipulację i precyzję ruchów,
• nauka kolorów,
• odwzorowywanie kształtów,
• kategoryzacje,
• sekwencje

To ponadczasowa gra, którą zna chyba każdy, a jest bardzo przydatna w terapii logopedycznej. Zalet gry „memory” jest wiele i nie znam dziecka ( oraz osoby dorosłej), które nie reagowałoby entuzjazmem na propozycję zagrania. Chociaż podstawowa wersja gry jest dobrze znana, zabawkę można dostosowywać do bieżących potrzeb terapeutycznych naszych pacjentów. Raz elementy mogą posłużyć do ćwiczeń słuchowych, możemy na nich opierać ćwiczenia w odwzorowywaniu układu obrazków, a innym razem wykorzystywać do ćwiczeń pamięci, czy analizy i syntezy wzrokowej. W pracy z najmłodszymi pacjentami dobrze sprawdzi się memo z obrazkami wydrukowanymi na drewnianych kwadratach, dzięki temu mamy większą pewność, że obrazki tak szybko się nie zniszczą. Warto zadbać również o to, aby mieć kilka wersji tej gry: np. zwierzęta, zabawki, owoce, warzywa, rzeczy które znajdziemy w domu itp.

W terapii dzieci z opóźnionym rozwojem mowy zawsze warto stawiać na najprostsze zabawki, takie które my jako dorośli pamiętamy z dzieciństwa: lalki, samochody, misie, plastikowe naczynia do gotowania, a także różnego rodzaju piłki. Świetnie sprawdzą się już na początku terapii, kiedy potrzebujemy zbudować z pacjentem nić porozumienia. Piłka jest tą zabawką, którą dziecko najprawdopodobniej zna z domu rodzinnego i która w żaden sposób nie kojarzy się z terapią. Z użyciem piłki można wyczarować na prawdę wiele kreatywnych zabaw.

Przykładowe zabawy z wykorzystaniem piłek:

• rzucanie piłką do celu,
• strącanie piłką kręgli,
• kopanie piłki,
• podrzucanie piłki kto wyżej,
• tor przeszkód z piłką,
• układanie sekwencji z kolorowymi piłkami,
• zabawa w „ciepło/zimno” gdzie schowałam piłkę,
• kategoryzacje ze względu na kolor
• podbijanie piłeczki paletką,
• turlanie piłki po wyznaczonym torze

Pracując z dziećmi z opóźnionym rozwojem mowy warto zaopatrzyć się w coś co nazywa się quiet book, czyli książeczka manipulacyjna. Osoby uzdolnione manualnie, którym nie straszna jest maszyna do szycia i obcowanie z filcem, mogą taką książeczkę przygotować samodzielnie. W Internecie dostępnych jest sporo wzorów i szablonów takich książeczek. Quiet book stanowią alternatywę dla zwykłych książek obrazkowych, a ich niewątpliwą zaleta jest to, że aktywizują dziecko do podejmowania różnorodnych czynności manipulacyjnych. Przeglądając książki aktywizacyjne pacjent ma sporo zadań do wykonania, dlatego taka książeczka z pewnością nie znudzi się szybko, a dzieci z chęcią będą chciały do niej powracać.

Co można ćwiczyć przy pomocy quiet book ?

• wyobraźnię,
• spostrzegawczość,
• koordynację wzrokowo-ruchową,
• precyzję ruchów,
• małą motorykę,
• rozbudowę słownictwa czynnego i biernego,
• pamięć i koncentracje,
• logiczne myślenie

Zabawkowe owoce i warzywa, to ostatnia z propozycji zabawek, które przydadzą się w terapii opóźnionego rozwoju mowy. Jednak to, że umieściłam je na końcu, wcale nie oznacza, że są one najmniej ważne, czy mniej potrzebne. Wręcz przeciwnie. Takie owoce i warzywa możemy wykorzystywać w terapii na wiele sposobów. Rodzajów tej zabawki jest na rynku wiele. Są wersje drewniane, plastikowe, gumowe, z możliwością rozcinania na pół i wiele innych. Zabawka doskonale sprawdzi się podczas rozbudowywania słownika czynnego i biernego naszych pacjentów, w końcu nazwy warzyw i owoców zalicza się do prymarnych rzeczowników. Takie „produkty” warto wykorzystać podczas zabaw tematycznych, np. w sklep; można je używać do ćwiczeń analizy i syntezy wzrokowej, czy kategoryzacji.

W tym miejscu chciałabym również zaznaczyć, że w terapii opóźnionego rozwoju mowy bardzo przydatne są zabawki, które imitują produkty spożywcze, np. ser, bułkę, chleb, szynkę, jajko. Takie zabawki również można znaleźć na rynku w kilku wersjach: drewniane, gumowe, filcowe, plastikowe. Dobrze sprawdzą się nie tylko programowaniu języka, ale także u dzieci będących w terapii wybiórczości pokarmowej.